
დამოუკიდებელი საქართველოს პირველ პრეზიდენტსა და რეფერენდუმს ეხმიანებიან
oTar cinariZe 599 85 21 14 –
31 marti damoukidebeli saqarTvelos pirveli prezidentis zviad gamsaxurdias dabadebisa da Cvens qveyanaSi damoukideblobis aRdgenis sayovelTao referendumis dRea. saxelmwifoebrivi damoukideblobis sakiTxze saerTo-saxalxo kenWisyra swored maSindeli (1991 weli) uzenaesi sabWos Tavmjdomare zviad gamsaxurdias xelmZRvanelobiT Catarda, cnobilia, rom mas hyavda gulmxurvale momxreebic da ukiduresad ganwyobili mowinaaRmdegeebic, Tumca faqtia, rom es adamiani didi figuraa saqarTvelos istoriaSi, radgan ganuzomeli wvlili Seitana Cveni qveynis damoukideblobisTvis brZolaSi. Aamitom dRes, roca am monapovris – saqarTvelos Tavisuflebis, suverenitetis ganmtkiceba-ganviTarebas gansakuTrebuli mniSvneloba aqvs, Zalian sainteresoa im adamianebis mogonebebi, romlebsac, Tundac mcire, Sexeba hqondaT zviad gamsaxurdiasTan, vinc, samwuxarod, cnobili mizezebis gamo, tragikulad da sakmaod bundovan garemoebebSi daamTavra Tavisi sicocxle. aWaris mTianeTs mravlad SemorCnen adamianebi, romlebsac pirvel prezidentTan urTierToba hqoniaT. gTavazobT maT mogonebebs
dimitri beriZe, eqimi:
– wina saukunis 80-ian wlebSi Tbilisis saxelmwifo samedicino institutis studenti viyavi. es is dro iyo, roca Tbilisis saxelmwifo universitetis studenti iyo Suaxeveli tariel futkaraZe. tarieli da kidev ramdenime erovnuli suliskveTebiT damuxtuli studenti ukve aRar malavda zviadTan da merab kostavasTan urTierTobebs. erT dResac pativi mergo erovnuli moZraobis organizatorebTan Sexvedris. 40 welze metia gasuli, magram is dRe mexsierebidan ar waSlila. institutis dasrulebis Semdeg mSobliur Suaxevs davubrundi. is paTosi, romelic zviadTan pirveli Sexvedrisas miviRe, aqac grZeldeboda. saqarTvelom damoukidebloba moipova. avirCieT pirveli prezidenti, uzenaesi sabWo, CavatareT referendumi. SuaxevSic komunistur reJims uari uTxres. zafxulis erT dRes (mematianes es fotoc gadanaxuli aqvs) pirveli prezidenti gvestumra, rac im etapze TiToeuli SuaxevelisTvis did pativad CavTvaleT. administraciuli Senobis darbazSi saintereso da saqmiani Sexvedra gaimarTa. sityviT mec gamovedi. pirveli Sexvedridan 10 weli iyo gasuli, magram prezidentis kristalur mexsierebas ar daviwyeboda. gulisyuriT momismina, Txovnasac yuradRebiT moekida, magram vin daacala. . . guli mwydeba, rom erovnul gmirs erma ver upatrona da misi qveynidan gaZeveba, dRemde gamouZiebeli gardacvaleba sisxlian qronikadaa Cawerili damoukideblobis gzaze mdgari saqarTvelos istoriaSi.
merab daviTaZe, ekonomisti, sofel oqropilauris mkvidri:
– idga 1988 wlis gazafxuli. Tbilisis saxelmwifo universitetis ekonomikuri fakultetis damamTavrebel kursze vswavlobdi. studentebs gviTxres, rom pirveli korpusis win SevkrebiliyaviT, radgan garejis samonastro kompleqss samxedro poligonad iyenebdnen da istoriuli Zegli safrTxis winaSe iyo, samxedro manevrebisa da gamudmebuli srolebis akrZalvas iTxovdnen saprotesto mitingis organizatorebi. mitings zviad gamsaxurdia, merab kostava da giorgi Wanturia uZRvebodnen. ra dasamalia da yvelas gvainteresebda erovnuli moZraobis liderebTan Sexvedra… mitingi 2 saaTs gagrZelda. vismendiT gulanTebuli mamuliSvilebis sityvebs da vnatrobdiT im dros, roca saqarTvelo damoukidebeli qveyana gaxdeboda. natvra realobad iqca. TbilisSi Casuli, dResac, drois deficitis miuxedavad, pirveli korpusis ezoSi Sevivli xolme da Rirseul mamuliSvilebs gavixseneb. maTma Seupovarma brZolam, gautexelma nebisyofam xom dRevandeloba mogvitana da mas meti gafrTxileba unda.
Salva veliaZe, sofel wablanis mkvidri (Suaxevis raioni):
– 1989 wlis 9 aprils TbilisSi datrialebulma tragediam periferiebSi erovnuli moZraobis muxti gaaaqtiura. gamonaklisi verc aWara da baTumi iqneboda. komunisturi reJimis mimdevrebma baTumSi gamarTul mitingze zviad gamsaxurdias gamosvla konteqstidan amoglejilad Seafases da sazogadoebaSi misi misamarTiT siZulvilis talRa aagores. im dros Tbilisis saxelmwifo universitetis filologiis fakultetis qarTuli enisa da literaturis specialobaze aWaridan wargzavnili studentebi mravlad viyaviT. vnaxeT, rom me, nugzar SainiZes, ramin, dali SavaZeebs, ramin mamulaZes, jumber cecxlaZes, nazi TurmaniZesa da kidev ramdenimes dekani korneli danelia da profesori naTela quTelia dekanatSi gvixmobdnen. iq iyo zviad gamsaxurdiac. maT gvTxoves aWaris soflebSi wamosvla da mosaxleobaSi agorebuli dezinformaciis realuri ganmarteba. zviadi kolxuri sidarbaisliT dagvemSvidoba da warmatebebi gvisurva. ukve marTlmadidebeli var. WeSmarit sarwmunoebasTan ziarebas safuZveli zviadTan pirveli Sexvedris dros daedo.
akaki maxaraZe, mwerali:
– amas winaT baTumSi, quCaSi mimavali ucnobma mamakacma gamaCera – mwerali akaki maxaraZe Tqven xarT? – mkiTxa moulodnelad. dasamali ra mqonda. dedaTqveni qobuleTeli maneliSvilebis gvaris qali iyo, am gvaris Svilebs megobruli urTierTobebi hqondaT abaSel gamsaxurdiebTan, `didostatis marjvenis~ avtori konstantine gamsaxurdia qobuleTSi rom Camodioda, maneliSvilebs moikiTxavdao. ucnobi male nacnobad meqca. finjan yavaze davpatiJe da qarTuli adaTisamebr yava da namcxvari Rvinom da mwvadma Caanacvla… wuTisofelSi araferi ikargeba. konstantinesTan ara, magram me da Cems 4 Zmas axlo urTierTobebi gvqonda damoukidebeli saqarTvelos pirvel prezidentTan. samxedro saswavleblis kursanti zogjer mitingebsa da sajaro RonisZiebebzec Seviparebodi, cnobismoyvareoba maSinac ar maklda. mravaljer msmenia zviadis saxeli. albaT es STabeWdilebebi erTxelac Cems SemoqmedebaSi Tavis adgils daiWers.
nugzar futkaraZe, daba Suaxevis mkvidri:
– axlad daojaxebuli viyavi, roca aWaris mTianeTidan 100-mde ojaxi sacxovreblad da samuSaod CrdiloeT kavkasiaSi `gadagvisroles~. Cemi Tanasofleli Zmebis nugzar da emzar futkaraZeebis da ramdenime sxva pirovnebis ojaxebi axlac iq arian. nugzari gardaicvala. im periodSi zviad gamsaxurdias komunisturma reJimma disidentobaSi dasdo brali da Cven siaxloves arsebul zafxulis saZovrebze, sadac qarTveli mecxvareebi zafxulSi pirutyvs abinavebdnen, ixdida sasjels. man xuloeli badri melaZis sacxovrebeli saxli Sekrebebis adgilad aqcia. erovnuli moZraobisadmi TiToeuli Cvenganis damokidebuleba misTvis male naTeli gaxda. erTi SexedviT, TiTqosda miukarebeli kacis STabeWdilebas tovebda, magram Sinaganad wrfeli da mimtevebeli iyo. maocebda misi damokidebuleba marTlmadidebluri mrwamsisadmi. swored es damokidebuleba iqca mizezad, rom prezidentad arCevisTanave, saqarTveloSi marTlmadidebluri dResaswaulebi uqme dReebad gamoacxada. rogorc ki sabWoTa kavSiris daSla daiwyo, krasnodari mivatove da mSobliur qveyanas davubrundi. ukve SviliSvilebsac moveswari. cxovrebas ar vemduri, magram zviad gamsaxurdias rCevebs rom ar gadavuxvie, Tavs bednier adamianad miviCnev.