გადაწყვეტილია თუ არა პრეზიდენტის ვეტოს ბედი “გამჭვირვალობის კანონთან” დაკავშირებით?
Tamar lamparaZe- 595 85 80 06 –
14 maiss saqarTvelos parlamentma mesame da saboloo mosmeniT miiRo kanonproeqti „ucxouri gavlenis gamWvirvalobis Sesaxeb~, mas mxari 84-ma deputatma dauWira, winaaRmdegi 30 deputati iyo. kanonis winaaRmdeg gamovidnen rogorc adgilobrivi arasamTavrobo organizaciebi, aseve politikuri partiebi da dasavleli partniorebis nawilic. yvelaze mniSvnelovani mainc isaa, rom am kanonis miRebas Cvens qveyanaSi mohyva aqciebi, rac dResac grZeldeba. kanonis miRebis dRidan saqarTvelos prezidenti salome zurabiSvili xSirad ambobda, rom vetos daadebda da asec moxda.
vetos dadebamde winaswar gaJRerda gancxadebebi, rom mmarTvel gunds es ar aSinebda da mis daZlevas moaxerxebdnen.
zurabiSvilma vetos ufleba 18 maiss gamoiyena da ganacxada, rom ar apirebda kanonSi cvlilebebis Setanas, radgan is saerTod gasauqmebelia.
`kanoni ar eqvemdebareba araviTar cvlilebas, araviTar gaumjobesebas. es kanoni unda gauqmdes~, – ganacxada prezidentma.
mmarTvel gundSi ganacxades, rom xelisufleba mzad aris Ria diskusiisTvis da SesTavazes zurabiSvils, vetosTan erTad warmoedgina ucxoel partniorebTan SeTanxmebuli motivirebuli komentarebi, raTa kanonproeqtSi cvlilebebis Setanis SesaZlebloba gaCndes, Tumca, umravlesobis lider mamuka mdinaraZis TqmiT, prezidentma `qarTuli ocnebis~ SeTavazebas, vetos proceduraSi CaerTo ucxoeli partniorebi, uariT da destruqciiT upasuxa.
`didi madloba salome zurabiSvils, romelmac sabolood daadastura, rom `gamWvirvalobis kanonis~ winaaRmdeg ar arsebobs SeniSvnebi da argumentebi.
vetos axali nairsaxeobis gamogonebaze ki sxvadasxva Taobis iuristebi didi xnis ganmavlobaSi imsjeleben“, – aRniSna mdinaraZem.
sapasuxod, salome zurabiSvilis saparlamento mdivanma giorgi msxilaZem 20 maiss specialur brifingze warmoadgina kanonSi Sesatani SeniSvnebi. msxilaZem xazgasmiT aRniSna, rom prezidentis veto motivirebulia da masSi detalurad aris aRwerili konstituciis me-4 muxli, aseve, misi gancxadebiT, kanoni ewinaaRmdegeba konstituciis 22-e, me-15, me-11 da 78-e muxlebs. `aris ganmartebuli, Tu ratom aris aRniSnuli kanoni rusuli, moyvanilia misi miRebis motivacia, ra formiT iyo es kanoni miRebuli – rom es CvenTvis miuRebeli da dauSvebelia~. – ganacxada msxilaZem brifingze.
vetosTan dakavSirebiT 20 maiss parlamentis safinanso-sabiujeto komitetis sxdomaze imsjeles, magram wardgenil SeniSvnebs komitetma mxari ar dauWira.
parlamentis Tavmjdomaris SefasebiT, warmodgenili SeniSvnebi da argumentacia absurdulia da mxolod politikuri Sinaarsis matarebelia. parlamenti prezidentis vetos orSabaTs, 27 maiss, sakomiteto formatSi ganixilavs, xolo 28 maiss, plenarul sxdomaze `qarTuli ocneba~ apirebs, veto ar gaiziaros da daZlios. es imas niSnavs, rom veranairi cvlileba am kanonproeqtSi veRar ganxorcieldeba da parlamenti im versias dauWers mxars, rac `qarTulma ocnebam~ 84 xmiT daamtkica. mmarTveli gundis gancxadebiT, salome zurabiSvilma parlaments uSinaarso veto warudgina.
samagierod, opoziciisTvis veto kidev erTi mizezia saimisod, rom prezidents daeTanxmon, ris gamoc prezidentma maTgan bevri madlobac miiRo.
`nacionalur moZraobaSi~ amboben, rom prezidentis pozicia sworia da igi kargad moiqca, `qarTul ocnebas~ `TamaSSi~ rom ar ahyva.
`prezidents swori pozicia hqonda Tavidanve, radgan raRac muxlebze dava da winadadebebis Casworeba igive `ocnebis~ TamaSi iqneboda. am rusuli kanonis gakeTilSobilebaSi rom aravin Sehyva da maT Soris arc prezidenti, Zalian kargia, Zalian mkafio ganacxadia.~ – aRniSna enm-is wevrma petre ciskariSvilma.
am droisTvis opozicia ar gamoricxavs, rom momaval kviras vetos ganxilvis procesSi CaerTon. amasTans mimarTavs mmarTvel gunds, rom dafiqrdes da gaiziaros is SeniSvnebi, romlebic prezidentma warmoadgina, raTa qveyanas potenciuri safrTxeebi Tavidan aaridos.
prezidentis vetosTan dakavSirebiT eqspertTa mosazrebebic gansxvavebulia. zogi fiqrobs, rom mmarTvelma gundma unda gaiziaros zurabiSvilis SeniSvnebi, zogic ki Tvlis, rom prezidenti damoukideblad ar moqmedebs da sxvis azrs eyrdnoba.
CvenTan saubarSi politologi giorgi gobroniZe aRniSnavs, rom vetos hqonda imis saSualeba, procesebi ufro prognozirebadi gaexada.
`nebismieri diskusia da nabiji viTarebis deeskalaciisken aris pirveli prioriteti. me ase vxedav process, gansakuTrebiT maSin, roca moskovSi arsebobs pirdapiri daintereseba saqarTveloSi samoqalaqo dapirispirebiT. Sesabamisad, mgonia, rom vetos hqonda imis saSualeba, procesebi ufro prognozirebadi gaexada. samwuxarod, mmarTvel gunds ar aqvs imis keTilgoniereba, rom es veto ar daZlios. amis Semdeg rTuli saTqmelia, ra iqneba~, – aRniSna man.
politikis eqspertma ediSer gvenetaZem ki gviTxra, rom prezidenti damoukideblad ar moqmedebs. is aris swored ucxouri Zalebis gavlenis tipuri warmomadgeneli saqarTveloSi. misi TqmiT, prezidents rasac avaleben Cveni `dauZinebeli megobrebi~, imas acxadebs, akeTebs da xels awers.
`es kanoni iseTive aucilebelia dRevandeli saqarTvelosaTvis, rogorc ,,fara“ amerikisaTvis, magram, samwuxarod, Cven mimarT dasavleTs gauCnda momxmarebluri damokidebuleba, anu dasavleli `megobrebi~ saqarTvelos ganixilaven, rogorc kolonias, xolo sakuTari Tavi warmodgenili hyavT metropoliad. swored maTi nacvalia saqarTveloSi salome zurabiSvili, romelic asrulebs gare patronebis micemul davalebebs. maT surT, saqarTveloSi marionetuli da yurmoWrili xelisufleba hyavdeT, iseTi, rogoric zurabiSvilia“, – gviTxra ediSer gvenetaZem.
rac Seexeba uflebadamcvel nana kakabaZes, misi TqmiT, prezidentad wodebuli salome zurabiSvilis mier veto gamoyenebulia, rogorc molotovis koqteili, raTa cecxlze navTis dasxmaSi daexmaros Cvens ,,dauZinebel megobrebs“, `nacionalur moZraobas~, maT anasxletebs da SecdomaSi Seyvanil axalgazrdebs.
am yvelafers emateba veneciis komisiis daskvnac, romelSic weria, rom es komisia mtkice rekomendacias iZleva kanonis amJamindeli formiT gauqmebaze, radgan misi fundamenturi xarvezebi gamoiwvevs mniSvnelovan uaryofiT Sedegebs gaerTianebasa da gamoxatvis Tavisuflebebze, konfidencialurobis uflebebze, sajaro saqmeebSi monawileobis uflebaze da aseve, diskriminaciis akrZalvaze. saboloo jamSi, es gavlenas moaxdens Ria, informirebul sajaro debatebze, pluralizmsa da demokratiaze.
mmarTvel gundSi ki acxadeben, rom veneciis komisiis daskvna gajerebulia politikuri gzavnilebiT, moklebulia samarTlebriv-profesiul dasabuTebas da Seicavs mTel rig araswor informacias. maTi TqmiT, am daskvnaSi mravlad vxvdebiT urTierTsawinaaRmdego msjelobas da faqtebis araerT uxeS damaxinjebas. `qarTuli ocneba~ wuxils gamoTqvams imasTan dakavSirebiT, rom veneciis komisiis platforma gamoiyenes mikerZoebuli politikuri SefasebebisTvis, profesiuli msjelobis nacvlad.
`qarTuli ocneba~ ar apirebs veneciis komisiis rekomendaciebis gaTvaliswinebas, radgan, misi wevrebis TqmiT, axla saqarTvelos xelisuflebaze xorcieldeba saerTaSoriso zewola im kanonproeqtis armisaRebad, romlis erTaderTi mizani, gamWvirvalobaa.
bunebrivia, gansxvavebuli mosazrebebi aqvT opoziciaSi. isini rasakvirvelia, eTanxmebian `veneciis komisiis~ daskvnas da maTi TqmiT, Seqmnili rTuli viTarebidan erTaderTi gamosavalia, ,,qarTulma ocnebam“ ar daZlios prezidentis veto da mTavrobam gaiTvaliswinos veneciis komisiis rCevebi.
gamarTldeba Tu ara molodini, rom ,,qarTuli ocneba“ daZlevs prezidentis vetos `ucxouri gavlenis gamWvirvalobis Sesaxeb~, amaze pasuxi 28 maiss gvecodineba, isRa dagvrCenia, davelodoT.