ნოვაცია, რომელიც ტრადიციად მკვიდრდება
laSa xomeriki 593 50 82 69 –
mari Tabagari araerTi literaturuli konkursis gamarjvebulia, warmatebiT monawileobs literaturul festivalebSi. mas icnoben rogorc niWier poetsa da mTargmnels, prozaikoss, novator, maZiebel pedagogs, romelmac Tavisi literaturuli proeqtebiT (dgams literaturul speqtaklebs) moswavleTa daintereseba gamoiwvia. novacia, romelic tradiciad mkvidrdeba, mudam sayuradReboa. qalbatoni mari am siaxleebze gvesaubreba.
– TqvenTvis, rogorc SemoqmedisTvis, yoveli dRe axlis dasawyisia, axali mignebis saTavesTan miaxloebaa.
– yoveli dRe, ufro metad, siaxlis Ziebaa, xSirad, moulodneli sixarulis, an mwuxarebis Semoqmedic. miyvars yoveli gaTenebuli dila, romelsac mze mohyavs da bnels amarcxebs, ise, rogorc ilia ambobs:
`aRmobrwyinda mze didebulada
da gananaTla qveyana bneli~
da Tu am dRes raRac axali da sainteresoc moaqvs, es ukve gamarTlebaa. Tumca, saintereso siaxleebi xSirad iRblis sakiTxia, zogjer – sakuTari mcdelobis. arasodes unda SeCerde. isev ilias da mis personaJ lelT Runias davesesxebi: `uxmar satevars Jangi daedvis, usrbolo wyalCi bayayni, Wia-Wuai, qvemZromi gamravldis. udegar, usvenar TergCi ki kalmaxi icis!~ `moZraoba da marto moZraoba aris qveynis Ronisa da sicocxlis mimcemi~. . .
– rogor aRiqvamT sakuTar Tavs, anu ras ityvis mari Tabagari mari Tabagaris Sesaxeb. . .
– mijobs, sxva mafasebdes, sxvis azrs vismende, sakuTar Tavze ki mxolod amis Tqma SemiZlia, – var saSinlad jiuti, miyvars, rCevas rom maZleven da ara miTiTebas, saSinlad ver vitan matyuara, moRalate da mliqvnel adamianebs. miyvars buneba, fiqri, zRva da mze.
– pedagogi, poeti, prozaikosi, mTargmneli – ukeT romel sferoSi SeZeliT TviTrealizacia?
– ganaTlebisa da xelovnebis sferos gamijvna Tu miwevs, damajereblad vityvi, rom es ori sfero saocrad megobrobs erTmaneTTan. mec erT-erTi amis magaliTi var. iyo Semoqmedi filologi, albaT, kidev erTi profesiuli mimarTulebaa. TiToeuli mavsebs da mabednierebs.
– werT rogorc konvenciur, aseve verlibrsa da Tavisufal leqsebs. suli saiTken miiltvis?
– suls vdeb rogorc konvenciur, aseve, verlibrsa da Tavisufal leqsSi. mTavaria, mxatvruli saxe da saTqmeli miitanos mkiTxvelamde. ufro meti maqvs konvenciuri leqsi, Tumca zusti riTmis gamo arasodes vTmob leqsis Sinaarss. yovelTvis mijobs, leqsma saTqmeli, azri, emocia ar dakargos, vidre xelovnuri ieri SevZino zusti riTmis ZiebaSi. Tuki leqsSi orive organuladaa, amas araferi sjobs.
– rogorc vici, eweviT mTargmnelobiT saqmianobas. vis TargmniT, arCevans rogor akeTebT da sad aqveynebT Targmnil leqsebs?
– Targmna daviwye maSin, roca pandemiis periodSi saxlebSi CaviketeT. baton aleqsandre elerdaSvils hqonda `mTargmnelTa asociacia~, sadac kargi mkiTxveli viyavi. erTxelac, batonma aleqsandrem Semaguliana, Tu arasodes scade, verc imas mixvdebi, SegiZlia Tu ara Targmnao. mec vcade. momiwona. TviTonve vxvdebodi, rom yoveli Semdegi Targmani winas sjobda. Semdeg jgufSi vTargmneT franCesko petrarkas sonetebi, romelic batonma aleqsandrem wignad gamosca. aseve vTargmneT da wignad gamoica Turqi poetebis leqsebi. me Tanamedrove poeti qalis, arzu qaradaRis leqsebi vTargmne. qalbatoni arzu amJamad feisbuqmegobaricaa da erTmaneTis Semoqmedebas vecnobiT. `mTargmnelTa asociaciisaTvis~ batoni aleqsandres gardacvaleba didi tkivilic iyo da danaklisic. Cemi Targmanebi aseve daibeWda literaturul almanax `xornabujsa~ da literaturul Jurnal `mwvaneyvavilaSi~. CemTvis gansakuTrebiT saintereso aRmoCnda ana axmatovasa da italieli poetis ada negris Semoqmedeba.
– `erTi muWa miwa~ – Tqven mier dadgmuli am literatuli speqtaklis Sesaxeb uambeT mkiTxvels. . .
– scenari speqtaklisTvis `erTi muWa miwa~ mas Semdeg davwere, rac sapatriarqos wminda ninos saxelobis marTlmadidebluri skolis direqtorma, qalbatonma lali melivam gamacno skolis proeqti `rac Cveni nebiT ar dagviTmia, gvaxsovdes afxazeTi~, romelic afxazeTis dacemis 30-e wlisTavs exmianeboda da romlis xelmZRvanelic Cveni skolis pedagogi sofo gorgilaZe iyo. Cemi scenaris siuJeti 1991-93 wlebSi afxazeTSi ganviTarebul movlenebs zedmiwevniT asaxavda. masSi gamoviyene mweral guram odiSarias, poetebis – dariko fifias, eka qajaiasa da Salva bakuraZis Semoqmedeba. msaxiobebis SerCevisas Tu mTlianad repeticiebis msvlelobisas, qalbatoni lali gverdiT medga da Tavisi saocari xedviTa da SemoqmedebiTi unariT mexmareboda. Cvens skolas hyavs uniWieresi bavSvebisagan Semdgari gundi `iakami~, romelsac musikosi nino bibiluri xelmZRvanelobs. maT afxazeTze Sesrulebuli simRerebiT dagvimSvenes speqtakli. premieraze stumrad gvyavdnen poetebi, mwerlebi, profesor-maswavleblebi, saqarTvelos sapatriarqos, mediis, afxazeTis ganaTlebisa da kulturis saministros warmomadgenlebi. speqtakli meoredac davdgiT da kvlav sapatio stumrebs vumaspinZleT. afxazeTSi dabrunebis imediT Sevasxi frTebi am speqtakls da rac yvelaze mTavaria, Cvenma moswavleebma sworad miiRes informacia afxazeTis omsa Tu realur mterze. da kidev, speqtaklSi CarTuli iyvnen moswavleebi sxvadasxva klasidan. faqtobrivad, mTeli skola mSvidobisa da megobrobis surviliTa da muxtiT iyo moculi.
– ramdenime literaturuli konkursis gamarjvebuli xarT. ras niSnavs es aRiareba TqvenTvis?
– winaT metad mainteresebda konkursebi, axla amisTvis droc aRar mrCeba. ori welia, monawileoba aRarsad mimiRia. SeiZleba, amis mizezi ramdenime konkursis `Sida samzareuloSi~ Caxedvac iyos, magram mixaria sxvisi sixarulic. gamarjveba, TavisTavad, sasixaruloa, yvelam unda gamoscados, Tumca mkiTxvelis aRiarebaze didi bedniereba ar arsebobs.
– ra azris xarT Tanamedrove konkursebsa da festivalebze, jildoebsa da wodebebze?
– am kiTxvas, albaT, nawilobriv ukve gaveci pasuxi. davamateb, konkursebic da festivalebic aucilebelia. literaturisa da, konkretulad, Semoqmedis ganviTarebas erTic uwyobs xels da meorec. rac Seexeba jildosa da wodebas, Tuki SesabamisobaSia adamianis moRvaweobasTan, guliT maxarebs. Tumca, xSirad politikur vnebaTaRelvas gadavayolebT xolme Rirseuli adamianis Rvawls da ase gvrCeba uyuradRebod.
– mdidari pedagogiuri gamocdileba gaqvT. rogor daakvalianebdiT maT, vinc axla gamodis am asparezze?
– nebismier profesiaSi asea – Zalian unda giyvardes Seni saqme. pedagogisaTvis ki umniSvnelovanesia, uyvardes rogorc winamorbedi, aseve, momavali Taobac. rogor Svilebsac gavzrdiT, is suliereba, SemarTeba da bed-iRbali eqneba Cvens saTayvanebel samSoblosac. aqve davZen, saocari Taoba modis, mebrZoli suliTa da Tavisuflebis wyurviliT savse. mTavaria, utyuari, obieqturi informacia hqondeT warsulze, Savsa da TeTrs ki TviTonac advilad gaarCeven. Cemi neba rom iyos, bavSvis aRzrdis Teorias iliasa da vaJa-fSavelas Semoqmedebaze davafuZnebdi.
– Tqven da ojaxi. . .
– ojaxi CemTvis wmindaTawmindaa. gavizarde siyvaruliTa da siTboTi savse ojaxSi, sadac Tanadgoma, erTguleba da sikeTe iyo yoveli dRis sagzali. sruliad veTanxmebi mweral Wabua amirejibs: `Sens samSobloSi Seni ojaxis despani unda iyo da samSoblos gareT – Seni eris despani, radgan Seni saqcieli Sin Seni ojaxis saxea da gareT – Seni eris!~
– Tavisufal dros rogor atarebT?
– Cems Tavisufal dros, romelic Zalian mwiria, Semoqmedebas, Svilsa da megobrebs vunawileb.
– daasaxeleT wigni, romelic Tqveni mudmivi masazrdoebeli da maswavlebelia?
– gana SeiZleba, ers hqondes msoflio literaturis erT-erTi Sedevri, romelic megobrobasa da siyvaruls bibliasaviT gaswavlis, romelic geubneba, rom poezia sibrZnis dargia, romelsac hyavs saocari, znemaRali, gonieri, keTilSobili personaJi avTandilis saxiT da sxva wigni gaixado mrCevlad da maswavleblad?! `vefxistyaosani~ xorcSesxmuli moZRvaria. aseve, mxiblavs konstantine gamsaxurdias `didostatis marjvena~ Tavisi boboqari da brZeni personaJebiT, mwerlis mier Seqmnili mefe giorgis saxe, dakvirvebuli da qvemZromi farsmani, moudrekeli arsakiZe, romelic RmerTsac ki Tavs utolebs. misi mosazrebac xom aseTia: `sapatio valia kacisa, ara glaxuri RmerTis Zieba, aramed TavaT unda gaxdes Semomqmedi uflis metoqed~. momwons misi SemarTeba da daumorCilebeli xasiaTi. tbasa da zRvas Soris yovelTvis boboqar, mCqefare, moudrekel zRvas varCev. . .
– romeli wignis personaJTan ivaxSmebdiT?
– is usaTuod iqneboda daTa TuTaSxia. yovelTvis keTili SuriT mSurda nano TavyeliSvilisa. daTa – gonieri, sazriani, sainteresod mosaubre, sikeTiT savse, qalTan qcevis kulturiT gamorCeuli, uSiSari da samarTlianobisaTvis mebrZoli pirovnebaa, adamiani, romelsac mgonia, rom mxolod `vaSlis gafcqvna~ SeiZleba SeeSalos. samagierod, sarevelasagan `bostnis gamargvla~ da borotebisaTvis xelebis mokveTa ar eSleba. da isic icis, `sanam anTixar, ise unda enTo, rom sxvac aanTos Senma sicocxlem!~
– dRevandel saqarTvelos romel moTxrobas SeadarebdiT?
– moTxrobas – ara, Sevadarebdi guram doCanaSvilis romans `samoseli pirveli~. TiTqos yvelani domenikod varT qceuli, veZebT Tavgadasavlebs, viviwyebT fesvebs, ramac aqamde mogviyvana da veZebT raRac axalsa da lamazs (`lamaz qalaqs~). roca sakuTar Tavze viwvnevT borotebis, Ralatis, mtrobis klanWebs, roca Rorebis fermis mwyemsadac viqceviT da gadamTieli Roris salafavs Semogvatyuebs, mere gvaxsendeba vin viyaviT da saidan movdivarT. ho, ratomRac uZRebi Svilebi varT. siaxlis Ziebis momxre namdvilad var, magram ara im umTavresi saZirkvlis darRvevis xarjze.
– fraza, sityva, grZnoba, romelic mudam Tan gaxlavT. . .
– `mamuli, ena, sarwmunoeba!~