
აჭარას 5 მილიონი ტურისტი ეწვევა, რეგიონის ბიუჯეტი კი მილიარდს მიაღწევს
irma cecxlaZe –
ra gakeTda aWaraSi `qarTuli ocnebis~ mmarTvelobis periodSi, ra samuSaoebi tardeba da ra aris dagegmili, rogor mimdinareobs winasaarCevno periodi – amaze da sxva saintereso sakiTxebze saubrobs CvenTan interviuSi aWaris umaRlesi sabWos Tavmjdomaris moadgile tite aroSiZe.
– `qarTuli ocnebis~ dapirebisamebr, saparlamento arCevnebi srulad proporciuli wesiT tardeba. ras aZlevs es amomrCevels da rogor mimdinareobs winasaarCevno mzadeba?
– arCevnebidan arCevnebamde, periodulad, mTeli oTxi wlis ganmavlobaSi vxvdebodiT mosaxleobas, amis mixedviT igegmeboda biujetis sxvadasxva muxli, sadac viTvaliswinebdiT im konkretul gamowvevebs, romelic arsebobda Cvens qalaqsa Tu regionSi. amiT minda vTqva, rom mxolod winasaarCevno periodebiT ar SemovifarglebodiT da yovelTvis viyaviT saqmis kursSi, Tu ra sWirdeboda, ra surda xalxs. rac Seexeba axlandel arCevnebs da am mimarTulebiT mzadebas, Camoyalibda Stabi irakli WeiSvilis xelmZRvanelobiT, romelic, aseve, saqarTvelos parlamentis wevrobis kandidatia da ukve daviwyeT winasaarCevno kampania gawerili miznebis da strategiuli amocanebis Sesabamisad. cxadia, mimdinareobs interaqtiuli Sexvedrebi mosaxleobasTan, vatarebT sxvadasxva partiul RonisZiebas, isev da isev vecnobiT mosaxleobaSi dagrovil aqtualur problemebs da vawvdiT Stabs, romelic reagirebs SeZlebisdagvarad swrafad.
– ZiriTadad, ra saxis problemebi awuxebs mosaxleobas am etapze?
– modi, ase vityvi, bolo wlebis ganmavlobaSi biujetSi gawerili programebi morgebuli iyo mosaxleobaze, rac TavisTavad xels uwyobda am problemebis milevad reJimSi Cayenebas. Sedegad, gacilebiT naklebi gamowvevebia Cven irgvliv, igive infrastruqturasTan, socialur problemebTan, jandacvasTan dakavSirebiT, Tumca, ra Tqma unda, rCeba sakiTxebi, romelic unda gadaWras momavali mowvevis parlamentma da umaRlesma sabWom. amaze vmuSaobT axla, kerZod, arapartiuli kuTxiT, vayalibebT 2025 wlis biujets, romelic moagvarebs darCenil da axlad warmoqnil problemebs.
– amjerad romel gamowvevebs miiCnevT yvelaze aqtualurad?
– principSi, yvela msxvili infrastruqturuli proeqti an dasrulebulia an mimdinareobs, an kidev dagegmvis stadiaSia da uaxloes droSi daiwyeba da dasruldeba. ramdenime maTganze SemiZlia yuradRebis gamaxvileba, magaliTad, maRalmTiani aWaris gazificirebis programaze. amasTan, iciT, rom aTwleulebis ganmavlobaSi aqtualuri iyo xulo-zarzmis gzis monakveTis mSenebloba, romelic TiTqmis aRar arsebobda. axla Tu mogiwevT iqiT gavla, naxavT, rom 24-saaTian reJimSi mimdinareobs muSaoba da dReidan erTi wlis Tavze gveqneba asfaltiT dafaruli sagzao infrastruqtura.
– Zalian mZime saubrebia baTumis SemovliT gzasTan dakavSirebiT. . .
– es gza uaxloes dReebSi gaixsneba da moagvarebs satransporto nakadebis Semodineba-gadinebis problemas, rac pozitiurad daetyoba qalaqs. aseve, baTumSi xorcieldeba sxvadasxva infrastruqturuli proeqti, romelic mniSvnelovania mosaxleobisTvis. biujetis didi nawili ixarjeba sagzao infrastruqturis mosawesrigeblad, aseve, saganmanaTleblo, kulturuli da sportuli dawesebulebebis mSenebloba-reabilitaciaze. mokled rom vTqvaT, biujeti ixarjeba miznobrivad, janmrTelobis da socialur dacvaze. aseve finansdeba: dasufTaveba, narCenebis marTva, skverebis movla-Senaxva, garemosdacviTi RonisZiebebis gatareba, soflad ganviTarebis programa, infrastruqturuli mcire programebi, romlebic aucilebelia municipalitetebisTvis da sxv. vfiqrob, aWaris biujetis 90% pasuxobs adgilobriv moTxovnebs da gamowvevebs, Tumca, yovelTvis vambob, rom albaT mxolod Cven varT is xelisufleba, romelic ar faravs da Riad saubrobs arsebul problemebze da aqve vityvi, rom yoveldRiurad vumklavdebiT TiToeul maTgans. cxadia, aris socialuri gaWirveba, umuSevroba, magram izrdeba saSemosavlo gadasaxadebi, rac adasturebs meti samuSao adgilis da meti adamianis dasaqmebis faqtebs, igive, turizmis seqtorSi. aqve minda aRvniSno, rom prognozebis mixedviT, 2025 wlisTvis aWaraSi turistebis nakadis uCveulo maCvenebeli dafiqsirdeba, saubaria 5 milion turistze, rac Zalian maRali cifria Cveni regionisTvis. es yvelaferi mmarTveli Zalis mier gatarebuli politikuri ekonomikis damsaxurebaa, romelsac axorcielebs qveynis marTvis saTaveSi mosvlis dRidan. isic minda aRvniSno, rom zemoT dasaxelebuli cifris umetesi nawili baTumze modis, Tumca izrdeba soflad turizmis maCvenebelic (qobuleTi, maRalmTiani aWara, Ciruxis mTa), sadac sxvadasxva msxvili obieqti aSenda regionSi turistebis mizidulobis centrebis Tanabrad gadanawilebisTvis, rogorc zRvis, ise zamTris sezonebis dasatvirTad.
– ramdeni iqneba aWaris biujeti 2025 wels?
– winaswari monacemebiT, aWaris biujeti miaRwevs miliard lars. es Tanxa moxmardeba regionis winsvla-gaviTarebas. aqve imasac gavixseneb, rom 2012 wels, rodesac xelisuflebaSi movediT, aWaris biujeti iyo 120 milioni lari. dRes mxolod da mxolod jandacvis da socialuri uzrunvelyofis mimarTulebiT dasaxarji Tanxa aRwevs 80 milion lars, xolo ganaTlebis biujetma 120 milion lars gadaaWarba. es Tanxebi, cxadia, cidan ar cviva, sWirdeba politikuri dagegmva, swori xedva, mosaxleobasTan aqtiuri komunikacia… Tumca, vimeoreb, rom Zalian bevria samuSao, mosagvarebeli problemebi. aqve xazs gavusvam im faqts, rom 2012 wlidan SevinarCuneT dinamika kovidis gavleniT arsebuli stagnaciis miuxedavad. msoflio pandemiis dasrulebisTanave swrafad avamoqmedeT strategiuli proeqtebi da dRes mTliani Sida produqtis moculobis da sagareo valis Semcirebis mxriv mowinave adgilze varT. saerTaSoriso kvlevebis Tanaxmad, gamWvirvalobis Tu korufciis indeqsiT vuswrebT bevr evropul qveyanas, maT Soris, ukrainas da moldovas, rac niSnavs, rom davadeqiT im gzas, romelsac msoflio aRiarebs – SegviZlia evropisken swori mimarTulebis aReba da mosaxleobis keTildReobisTvis maqsimaluri zrunva.
– mosaxleobaSi gaCnda SiSi, rom mTavrobam gezi aiRo ruseTisken, amasTan, amerikis SeerTebuli Statebi sanqciebs awesebs… amis Sesaxeb ras gvetyviT?
– pirveli nabiji, romelic „qarTulma ocnebam“ saerTaSoriso politikis ganxorcielebis kuTxiT gadadga, iyo is, rom konstituciaSi Cawera saqarTvelos evropuli kursi. amas mohyva vizaliberalizaciis procesi, evrokavSirTan Tavisufali da SeRavaTiani vaWroba, uvizo reJimis vadis gazrda… Sedegad, miviReT evrokavSiris wevrobis kandidatis statusi. verc erTi logikurad moazrovne adamiani ver ityvis, rom kursi ruseTisken gvaqvs aRebuli. kanonebi, romlebsac vRebulobT, qveynis saWiroebis gamoZaxilia, saqarTvelos siZlieris safuZvelia, raTa gavxdeT daculi da damoukidebeli saxelmwifo. aqedan gamomdinare, arakeTilmosurneebi gvyavs rogorc qveynis SigniT, ise – gareTac. ukve Tamamad SemiZlia ganvacxado, rom Cven CamovyalibdiT iseT saxelmwifod, romelsac nebismieri partniori unda esaubros Tanabar pirobebSi, Tanabar doneze. aq ar aqvs mniSvneloba, vin iqneba es – aSS, evropa Tu mosazRvre qveynebi. Cven swored am politikas vaxorcielebT, kerZod, qveyana, romelsac gaaCnia sakuTari konstitucia, sakuTari ekonomikuri safuZveli, iTxovs igive amerikisgan Tu evropisgan srulfasovan partniorobas. Tumca, msoflioSi arsebuli omebis da konfliqtebis gamo, bevri mtruli dajgufeba gvaxvevia Tavs, cdiloben, rogorc erTaderT naTel wertils mTels regionSi (konfliqtebi ar aris da ganviTareba mimdinareobs), Seucvalon politika da Caaban damRupvel omebSi. ai, es `sacecebi~ cdiloben wylis amRvrevas. vfiqrob, swori politikuri xazis gatarebiT mivaRwevT yvelasTvis sasurvel mizans, rac gulisxmobs evropisken svlas paritetul safuZvelze.
– batono tite, opozicia ukve acxadebs, rom `qarTuli ocneba~ aucileblad gaayalbebs aCvenebs, radgan realuri kenWisyriT, meoTxed, ukve veRar mova xelisuflebaSi. . .
– sxvadasxva mimarTulebiT ganxorcielebul aqtivobebs Soris, erT-erTi mniSvnelovani iyo saarCevno reformebi. bevri cvlileba Sevida saarCevno kodeqsSi, riTac, pirvel rigSi, amomrCevlebs gavumartiveT xmis micemis procesi. amasTan, gavanuleT gayalbebis nebismieri SesaZlebloba, romelsac warmatebiT iyenebdnen Cveni winamorbedebi. amJamad vatarebT srulad proporciul arCevnebs, romelic aranairad ar iqneba mibmuli maJoritarebTan, anu `qarTuli ocneba~ Tanabar pirobebSia sxva politikur partiebTan, amomrCevels vaZlevT SesaZleblobas, sakuTari piradi politikuri mrwamsiT, prioritetebiT, ama Tu im amocaniT da mizniT airCios sasurveli partia. axla ukve aRar iqneba saubari, rom esa Tu is maJoritari uzarmazar Tanxebs xarjavs arCevnebis mosagebad, gavlenas axdens eleqtoratze da a.S.
– opozicia Tvlis, rom `qarTulma ocnebam~ mainc moZebna gamosavali da maJoritarebi e.w. delegatebiT Caanacvla. . .
– delegatebi xom maJoritarebi ar arian, isini Cveulebriv, partiuli siis warmomadgenlebi arian, ubralod, ama Tu im municipalitetSi, mosaxleobas ecodineba, konkretulad vis unda mimarTos saWiroebis SemTxvevaSi, raTa xma miawvdinos sakanonmdeblo organos. es aris delegatebis arsi. igive SeeZloT gaekeTebinaT sxva politikur saarCevno subieqtebsac, Tumca, rogorc yovelTvis, axlac moZebnes `qarTul ocnebaze~ usafuZvlo Tavdasxmis mizezi. mogexsenebaT, dResdReobiT maT ar gaaCniaT arc finansuri, arc politikuri da arc adamianuri resursi da aravin SerCaT avtoritetuli, visac waradgendnen delegatebad ama Tu im municipalitetSi. Cven gvaqvs resursi, gvyavs partiis rigebSi Rirseuli, mcodne, avtoritetuli adamianebi, romlebic SeZleben parlamentsa da umaRles sabWoSi iRvawon sakuTari qveynis da amomrCevlebis sakeTildReod. minda aqve vaxseno eleqtronuli arCevnebi, romelic gulisxmobs saqarTvelos saarCevno ubnebis 90%-is Sesabamisi aparaturiT aRWurvas. es srulad gamoricxavs adamianis Carevas gadaxazva-SemoxazvaSi, biuletenebis gabaTilebaSi. xmebi daiTvleba eleqtronuli manqanebiT, romelic internetiT ar aris dakavSirebuli romelime qolcentrTan an gareSe aparaturasTan. saarCevno komisiebic dakompleqtebulia paritetis principiT. `qarTul ocnebasac~ da opoziciasac erTnairi raodenobiT hyavT warmomadgenlebi, iqve iqnebian damoukidebeli subieqtebic. ase rom, eleqtronuli aparatebiT ganxorcielebul arCevnebSi Carevis mcdelobac ki araadekvaturia. pirobiTad vTqvaT, Tuki Cven vayalbebdiT piradobis mowmobebis ganmeorebiT gamoyenebiT an mkvdari sulebiT, ratom aRvWureT saarCevno ubnebi eleqtronuli manqanebiT? damoukidebel, avtonomiuri reJimiT momuSave aparaturaSi CatvirTulia konkretuli ubnis siebi, romelic yvela opoziciuri partiis da ceskos mieraa gadamowmebuli. Sesabamisad, verc ganmeorebiT da verc ramdenime piradobis mowmobis gamoyenebiT pirovnebis identificireba ver moxdeba. aparati maSinve awiTlebs monacemebs, ugulebelyofs da auqmebs biuletens.
– ra unda icodes amomrCevelma eleqtronul aparatTan misvlisas?
– erTaderTi, rac amomrCevlebma unda icodnen, aris is, rom Semoxazvis nacvlad unda gaaferadon. gaferadebuli biuleteni Sedis eleqtronul aparatSi, romelic avtomaturad iTvlis xmebs. Tuki adre process 8-9 saaTi sWirdeboda da viRacebi amas manipulaciisTvis, drois gayvanis mizniT iyenebdnen, axla msgavss ver moaxerxeben, radgan naxevar saaTSi gvecodineba realuri Sedegebi. zedmeti eWvis Tavidan acilebis mizniT, saubno komisia xmebs xeliTac gadaiTvlis, rasac mniSvnelovani arsi da azri gaaCnia. iq arian rogorc Cveni, ise opoziciis warmomadgenlebi da yvela naxavs, romeli biuleteni ratom aris gauqmebuli. ase rom, xmebis gayalbeba, romelzec opoziciis rigi warmomadgenlebi apelireben da mosaxleobis SecdomaSi Seyvanas cdiloben, ararealuri da gamoricxulia. bolos da bolos, mivaRwieT iseT saarCevno garemos, romliskenac am xnis ganmavlobaSi nabij-nabij miviwevdiT da aravis mivcemT Cvens gamarjvebaSi eWvis Setanis uflebas, yvela mxridan davadasturebT, rom mosaxleobis arCevani gamWvirvale da nebayoflobiTia.